Toekomstbestendige bedrijven kiezen prefab

Nederland staat voor een enorme uitdaging voor wat betreft het bouwen van nieuwe woningen. In de politiek wordt al geroepen dat er voor 2030 1 miljoen woningen moeten worden bijgebouwd om de beschikbare woningvoorraad aan te vullen. Prefab bouwen is één van de oplossingen om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en de woningschaarste weg te nemen. Door sneller en goedkoper woningen te maken kan prefab bouwen hier een essentiële bijdrage aan leveren.

In dit artikel gaan wij dieper in op het concept prefab bouwen. De onderwerpen over prefab bouwen die aan bod komen zijn:

• Wat is prefab bouwen?
• Versnelde ontwikkeling van prefab bouwen
• Prefab woningbouw in Nederland
• Top 5 voordelen van prefab bouwen
• Top 5 nadelen van prefab bouwen
• Internationale en nationale ontwikkelingen in prefab woningbouw
• BUVA en prefab bouwen

Wat is prefab bouwen?

Prefabricage van een woning is het bouwproces waarbij onderdelen of elementen van de woning op voorhand in een fabriek worden gemaakt. Vervolgens worden deze onderdelen naar een bouwplaats getransporteerd waarna deze op locatie in elkaar worden gezet. Bij deze onderdelen kan gedacht worden aan gevels, vloeren, wanden, daken, maar ook badkamers en installaties. De meeste materialen die worden gebruikt tijdens prefabricage zijn staal, hout en beton. Prefabricage van een woning is als het ware als een groot bouwpakket en het wordt daarom ook wel ‘legolisering’ van het bouwproces genoemd.

Versnelde ontwikkeling van prefab bouwen

Prefab woningbouw is niet een ontwikkeling of trend van de laatste tijd. Prefab bouwen is een concept dat al langere tijd in Nederland bestaat. Zo zijn er tijdens de woningnood in de vorige eeuw al meerdere prefab concepten toegepast. De huidige ontwikkelingen in de bouw en de acceleratie van informatietechnologie, digitalisering, automatisering en robotisering van de werkprocessen van bouwbedrijven hebben de herintroductie van dit concept versneld.

Een goed voorbeeld van digitalisering is BIM. BIM staat voor bouwwerkinformatiemodel en is een digitaal model van een bestaande of geplande woning. Het is een intelligent 3D model waarbij de verschillende onderdelen in het ontwerp met elkaar ‘rekening’ houden. Door zoveel mogelijk kritische beslissingen vooraf te nemen, kunnen faalkosten tijdens het bouwproces worden voorkomen. Daarnaast levert het een bijdrage aan het beheer en onderhoud van het gebouw na oplevering.

Prefab woningbouw in Nederland

Nederland heeft relatief veel prefab woningen in vergelijking met andere landen. Uit onderzoek van ING blijkt dat zo’n 10% tot 15% procent prefab wordt gebouwd. Ongeveer hetzelfde niveau als in Japan en Duitsland maar meer dan landen als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Volgens de bank lenen de rijtjeswoningen in Nederland zich uitstekend voor seriematige productie. Dominante spelers in Nederland zijn onder andere Jan Snel, BAM en Heijmans. In Scandinavië ligt het percentage prefab woningen veel hoger. Door de koude winters met weinig daglicht en veel houtbouw is het aandeel prefab nieuwbouwwoningen meer dan 45%.

Top 5 voordelen van prefab bouwen

1. Minder bouwtijd op locatie: doordat alle onderdelen in de fabriek worden gemaakt, is de bouwtijd op locatie substantieel korter dan een woning vanaf de grond op te bouwen.
2. Minder faalkosten: doordat montagebouw een hogere graad van automatisering verlangd en op de bouwplaats minder mensen nodig zijn, zijn de kosten van een prefab woning veel lager. Hetzelfde onderzoek toonde aan dat bouwkosten met 10% en 15% kunnen afnemen.
3. Goedkoper: de snellere bouwtijd en het lagere kostenniveau hebben een positieve invloed op de aankoopprijs van een woning voor de bewoner.
4. Hogere kwaliteit en duurzaamheid: in een fabriek tijdens de prefabricage kunnen de onderdelen onder betere omstandigheden geproduceerd worden. De weersomstandigheden hebben wat dat betreft geen invloed. Door geconditioneerd en gestandaardiseerd te bouwen neemt de kwaliteit van de woning en duurzaamheid (minder afval en minder transportbewegingen) toe. Daarnaast is er een betere controle mogelijk op de onderdelen.
5. Betere beheersing kosten: veelal wijken de kosten niet af van wat vooraf gecalculeerd is doordat het bouwproces korter is en beter beheerst kan worden.

Top 5 nadelen van prefab bouwen

1. Meer planningstijd: doordat op locatie alle onderdelen aan elkaar gemonteerd worden, moet vooraf goed duidelijk zijn waar alle koppelingen en leidingen zitten. Dit vergt een betere en intensievere voorbereiding wat uiteraard langer duurt. Tijdens het bouwproces van de prefab woning kan er nog maar weinig gewijzigd worden.
2. Hogere investeringen en transportkosten: hogere investeringen noodzakelijk in een fabriekshal en machines. De elementen zijn groter en robuuster waardoor er specialistisch en zwaarder transport ingezet wordt om de onderdelen naar de bouwplaats te vervoeren.
3. Zwaarder materieel nodig tijdens het bouwproces: op de bouwplaats is zwaarder materieel vereist om de verschillende onderdelen aan elkaar te monteren.
4. Minder flexibiliteit: wanneer op de bouwplaats alle onderdelen zijn gemonteerd, is er nog maar weinig flexibiliteit in het bouwproces om veranderingen door te voeren.
5. Meer beperkingen: de bewoner van een prefab woning kan verschillende stijlen kiezen, maar de keuze voor een woonstijl is logischerwijs beperkter dan bij het bouwen van een regulier nieuwbouwhuis.